Diac là gì? Ký hiệu, công dụng, cách đo và kiểm tra diac
1. Diac là gì?
2. Ký hiệu Diac
3. Nguyên lý hoạt động của Diac
4. Ứng dụng của Diac trong thực tế
5. Cách đo và kiểm tra diac
1. Diac là gì?
Diac (Diode AC) là một linh kiện có thể dẫn, truyền tải được dòng điện xoay chiều với điều kiện là mức điện áp đi vào cần phải có giá trị cao hơn điện áp của diac. Đây là một diode gồm có hai chiều hai điện cực có thể chuyển tình trạng hoạt động từ tắt sang bật khi có điện áp đi vào.
2. Ký hiệu Diac
Diac có ký hiệu giống như 2 Diode đặt song song nhưng ngược chiều nhau. Hai chân của Diac ký hiệu là A1, A2 hoặc (MT1. MT2). Do sử dụng với điện xoay chiều, vai trò của 2 chân này là như nhau. Vì vậy khi mắc vào trong mạch chúng ta không cần quan tâm đến chiều và ký hiệu các chân.
Diac có ký hiệu giống như 2 Diode đặt song song nhưng ngược chiều nhau. Hai chân của Diac ký hiệu là A1, A2 hoặc (MT1. MT2). Do sử dụng với điện xoay chiều, vai trò của 2 chân này là như nhau. Vì vậy khi mắc vào trong mạch chúng ta không cần quan tâm đến chiều và ký hiệu các chân.
3. Nguyên lý hoạt động của Diac
Nguyên lý hoạt động của diac được phân chia làm 2 trường hợp chính.
Nguyên lý hoạt động của diac được phân chia làm 2 trường hợp chính.
Trường hợp 1: Khi dòng điện A1 được nâng cao hơn so với dòng A2 thì dòng điện sẽ di chuyển từ A1 đến A2.
Trường hợp 2: Khi nâng độ cao về sự chênh lệch dòng điện giữa A2 và A1 thì dòng điện sẽ đi từ A2 sang A1.
Bạn có thể hiểu đơn giản như sau: Diac được sử dụng phổ biến để truyền dẫn dòng điện xoay chiều AC khi điện áp giữa hai chân sẽ cao hơn mức điện áp ngưỡng của chính nó. Do đó, diac được dùng để làm ra các mạch điều khiển mở dùng cho các loại Transistor, Triac. Như vậy, diac thường có vai trò dùng để nhận biết mức điện áp để kích mở cho các linh kiện trên.
Trường hợp 2: Khi nâng độ cao về sự chênh lệch dòng điện giữa A2 và A1 thì dòng điện sẽ đi từ A2 sang A1.
Bạn có thể hiểu đơn giản như sau: Diac được sử dụng phổ biến để truyền dẫn dòng điện xoay chiều AC khi điện áp giữa hai chân sẽ cao hơn mức điện áp ngưỡng của chính nó. Do đó, diac được dùng để làm ra các mạch điều khiển mở dùng cho các loại Transistor, Triac. Như vậy, diac thường có vai trò dùng để nhận biết mức điện áp để kích mở cho các linh kiện trên.
4. Ứng dụng của Diac trong thực tế
- Diac được dùng nhiều trong các mạch Dimmer. Đây là là mạch có khả năng điều chỉnh được độ sáng của các thiết bị đèn chiếu sáng. Trong mỗi dimmer sẽ bao gồm các linh kiện như triac, diac để có thể điều chỉnh được ánh sáng, kiểm soát được tốc độ của động cơ.
- Ngoài ra, diac cũng được sử dụng phổ biến trong các mạch điện tử để điều khiển nhiệt độ rất đơn giản.
- Diac được dùng nhiều trong các mạch Dimmer. Đây là là mạch có khả năng điều chỉnh được độ sáng của các thiết bị đèn chiếu sáng. Trong mỗi dimmer sẽ bao gồm các linh kiện như triac, diac để có thể điều chỉnh được ánh sáng, kiểm soát được tốc độ của động cơ.
- Ngoài ra, diac cũng được sử dụng phổ biến trong các mạch điện tử để điều khiển nhiệt độ rất đơn giản.
5. Cách đo và kiểm tra diac
Trong quá trình sử dụng các thiết bị điện cầm tay không thể tránh khỏi lỗi hỏng hóc bật tắt máy. Khi đó, bạn sẽ cần tiến hành kiểm tra công tắc, hệ thống điều khiển của thiết bị, trong đó diac.
Đầu tiên, bạn cần chuẩn bị một sản phẩm đồng hồ đo điện vạn năng có chức năng đo diode. Bạn có thể chọn dòng đồng hồ vạn năng kỹ thuật số để đảm bảo độ chính xác cao. Bạn có thể tham khảo một số đồng hồ vạn năng hỗ trợ đo điốt tốt như Hioki DT4281, Hioki DT4253, Kyoritsu 1009, Kyoritsu 1018H,...
Trong quá trình sử dụng các thiết bị điện cầm tay không thể tránh khỏi lỗi hỏng hóc bật tắt máy. Khi đó, bạn sẽ cần tiến hành kiểm tra công tắc, hệ thống điều khiển của thiết bị, trong đó diac.
Đầu tiên, bạn cần chuẩn bị một sản phẩm đồng hồ đo điện vạn năng có chức năng đo diode. Bạn có thể chọn dòng đồng hồ vạn năng kỹ thuật số để đảm bảo độ chính xác cao. Bạn có thể tham khảo một số đồng hồ vạn năng hỗ trợ đo điốt tốt như Hioki DT4281, Hioki DT4253, Kyoritsu 1009, Kyoritsu 1018H,...
Cách đo diac cũng như cách kiểm tra diac như sau:
Bước 1: Chọn chế độ đo diode trên đồng hồ kỹ thuật số. Sau đó, kết nối đầu que đo với chân của Diac như sau: que đo màu đỏ nối với chân MT1 của diac. Que đo màu đen kết nối với chân MT2.
Bước 2: Tiến hành đo và đọc kết quả được hiển thị trên đồng hồ.
Nếu trên đồng hồ có kết quả hiển thị số dù với giá trị nhỏ có nghĩa dĩa vẫn hoạt động tốt. Trong khi đó, nếu kết quả phân cực nghịch là 0000 hoặc giá trị cực thấp có nghĩa là diac đã bị lỗi và cần phải được thay thế.
Sau khi kiểm tra diac, nếu đã bị hỏng hoặc chết thì bạn cần thay thế một linh kiện mới. Bên cạnh đó, bạn cũng cần nắm được một số lưu ý khi sử dụng diac.
Bước 1: Chọn chế độ đo diode trên đồng hồ kỹ thuật số. Sau đó, kết nối đầu que đo với chân của Diac như sau: que đo màu đỏ nối với chân MT1 của diac. Que đo màu đen kết nối với chân MT2.
Bước 2: Tiến hành đo và đọc kết quả được hiển thị trên đồng hồ.
Nếu trên đồng hồ có kết quả hiển thị số dù với giá trị nhỏ có nghĩa dĩa vẫn hoạt động tốt. Trong khi đó, nếu kết quả phân cực nghịch là 0000 hoặc giá trị cực thấp có nghĩa là diac đã bị lỗi và cần phải được thay thế.
Sau khi kiểm tra diac, nếu đã bị hỏng hoặc chết thì bạn cần thay thế một linh kiện mới. Bên cạnh đó, bạn cũng cần nắm được một số lưu ý khi sử dụng diac.
Các lưu ý khi sử dụng diac
Để tránh phải thường xuyên kiểm tra và đo diac, bạn cần sử dụng thiết bị và linh kiện đúng cách. Dưới đây là một số lưu ý dành cho bạn.
- Diac là một linh kiện không phân chia rõ ràng chân cũng như chiều dòng điện nên không cần phải xác định chân A1, A2.
- Dòng điện lớn nhất khi đi qua diac là 2A để dẫn tín hiệu điều khiển.
- Ở Việt Nam, các loại diac đa số được sản xuất mang màu xanh da trời.
- Diac là một loại linh kiện trung gian nên không dùng riêng rẻ trong các mạch điện.
Để tránh phải thường xuyên kiểm tra và đo diac, bạn cần sử dụng thiết bị và linh kiện đúng cách. Dưới đây là một số lưu ý dành cho bạn.
- Diac là một linh kiện không phân chia rõ ràng chân cũng như chiều dòng điện nên không cần phải xác định chân A1, A2.
- Dòng điện lớn nhất khi đi qua diac là 2A để dẫn tín hiệu điều khiển.
- Ở Việt Nam, các loại diac đa số được sản xuất mang màu xanh da trời.
- Diac là một loại linh kiện trung gian nên không dùng riêng rẻ trong các mạch điện.
Video:
